ถั่วฝักยาว เป็นพันธุ์พืชเถาว์ไม้เลื้อย จำเป็นต้องใช้พืชหรือวัสดุอื่นเพื่อจับยึดเกาะให้แตกยอดชูใบโตเพื่อยืดหาแสง ดังนั้นจึงจำเป็นต้องทำค้างหรือที่ยึดเกาะให้แก่ต้นถั่วฝักยาว
การปลูกพืชในกระถางนั้น สิ่งจำเป็นคือต้องพิจารณาถึงการหยั่งรากลึก/ตื้น ของพืชที่ทำการปลูก โดยปกติถั่วฝักยาวมีระบบรากแก้ว แต่ก็ไม่ลึกมาก สามารถปลูกลงภาชนะปลูกชนิดต่างๆ และชนิดห้อยแขวนที่มีความลึกไม่เกิน 10 เซนติเมตรได้ ต้นถั่วฝักยาวจะมีความสูงเฉลี่ยอยู่ที่ 2 เมตร (ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแสงและพื้นที่ปลูกด้วย)
เลือกใช้เมล็ดพั น ธุ์ที่มีคุณภาพ ถือเป็นสิ่งสำคัญในการปลูกถั่วฝักยาว ไม่ว่าจะในกระถางหรือแปลงสวน หากทำเป็นรายได้เสริม แนะนำสายพันธุ์ถั่วฝักยาวที่เหมาะกับความต้องการของตลาด
สำหรับวัสดุที่สามารถนำมาใช้เป็นกระถางต้นถั่วฝักยาว อาจดัดแปลงจากสิ่งที่ใช้แล้ว เช่น ยางรถยนต์เก่า ถุงปุ๋ย ถัง กะละมัง หม้อ ไห ฯลฯ ที่มีความลึกไม่เกิน 10 เซนติเมตรได้ และแนะนำให้วางบนพื้นดิน เพื่อให้ได้รับความชื้นอย่างเพียงพอ หากวางบนพื้นปูนหรือกระเบื้องหรืออื่นๆ
ควรคำนึงถึงความร้อนด้านใต้กระถาง เพราะต้นถั่วฝักยาวแม้ชอบอากาศร้อนแต่ดินปลูกต้องไม่แห้งเกินไปและต้องมีความชื้นเพียงพอ ถ้าอากาศร้อนเกินไปหรือฝนตกชุกจะทำให้ดอกและฝักร่วงและต้องการแสงแดดตลอดวัน ถั่วฝักยาวจะให้ผลผลิตสูงในฤดูฝน ส่วนพั น ธุ์ถั่วฝักยาวไร้ค้าง ที่มีจุดเด่นคือต้นเตี้ยลูกดกอาจใช้กระถางปลูกแบบแขวนที่ระดับความสูงประมาณ 1-2 เมตร เพื่อให้ต้นถั่วได้แทงยอดแล้วยอดห้อยไหลลงด้านล่าง
การปลูกถั่วฝักยาวแบบไร้ค้างในกระถาง
ถั่วฝักยาวจะเจริญเติบโตได้ในดินเกือบทุกชนิด แต่ดินที่เหมาะกับการปลูกมากที่สุด คือ ดินร่วนปนทราย เพราะมีการระบายน้ำได้ดี ไม่สะสมความชื้นมาก รากแผ่ขยายได้มาก ดินทรายจะสภาพความเป็นกรดด่าง (pH) อยู่ระหว่าง 5.5-6.8
ส่วนใหญ่แล้วการปลูกถั่วฝักยาวในกระถางจะเน้นไปในด้านไม้ประดับมากกว่าเน้นเรื่องผลผลิตอาจเพื่อให้ร่มเงา ให้ต้นถั่วไต่เลื้อยไปบนนั่งร้านหรือระแนงด้านข้างไว้เป็นที่บังแดดการใช้เทคนิคการจัดสวนแบบง่ายๆ ก็สามารถเรียกความสนใจจากผู้พบเห็นได้เพราะนอกจากจะเป็นผักที่รับประทานได้แล้ว
ก็มีผลผลิตให้ด้วยทรงพุ่มถั่วฝักยาวนั้นอาจจะดูสวยงามคล้ายกับม่านบาหลีเพียงแต่ผลที่ห้อยลงมาของต้นถั่วฝักยาวอาจดูไม่สวยงามนักที่สำคัญหากเน้นสร้างความสวยงามก็แนะนำว่าควรระวังเรื่องสั ต ว์เลื้อยคลานบ้างแต่การปลูกถั่วฝักยาวในกระถางนั้นก็สามารถให้ผลผลิตที่เพียงพอแก่ครัวเรือนได้ดีมากอายุต้นถั่วฝักยาวอยู่ที่ 2 เดือน นับจากวันเพาะเมล็ด ประมาณ 45-50 วัน ก็ให้ผลผลิตอายุเมล็ดภัณฑ์คือ 2 ปีที่สามารถนำมาเพาะเป็นต้นอ่อนได้ใหม่
การทําค้างให้ต้นถั่วฝักย าวและการเพิ่มผลผลิต
ถั่วฝักย าวเมื่อมีอายุประมาณ 15 – 20 วัน จะมีใบจริง 4–5 ใบและเริ่มทอดยอดหรือเลื้อยหาที่เกาะควรหาไม้เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณครึ่งนิ้ว ย าว 2 – 2.5 เมตร ปักใกล้หลุมเพื่อให้ถั่วฝักย าวพั นหรือเลื้อยขึ้นไปเกาะในระยะแรกต้องช่วยจับยอดให้พันไม้ค้าง โดยให้พันทวนเข็มนาฬิกา
เทคนิคการผสมดินลงในกระถางปลูก เนื่องจากดินปลูกไม้กระถางอยู่ในพื้นที่ที่จำกัดดินปลูกจึงควรมีลักษณะร่วนโปร่ง อุ้มน้ำ หรือเก็บความชื้นได้ดี สามารถระบายน้ำและถ่ายเทอากาศได้ดี ดินทั่วไปมีคุณสมบัติทางเ ค มีและทางกายภาพที่แตกต่างกันไปเพื่อให้เหมาะสมเป็นเครื่องปลูกไม้กระถางจึงต้องมีการปรับปรุงคุณภาพโดยมีวัสดุอื่นๆ
เป็นส่วนผสมที่เหมาะสม เช่น อินทรีวัตถุประกอบด้วยเศษซากใบไม้ผุ เปลือกไม้แห้ง แกลบ ขุยมะพร้าว กาบมะพร้าวสับ ฟางข้าวและเปลือกถั่วการใช้ปุ๋ยคอกอย่างมูลวัว มูลควาย มูลห มู มูลไก่และมูลค้างคาวและการใช้ดินทราย อิฐป่นและถ่านป่นผสมเข้าด้วยกัน
วัสดุดังกล่าวเมื่อนำมาผสมกับดินธรรมชาติแล้วจะมีคุณสมบัติร่วน โปร่ง มีน้ำหนักเบาอินทรีวัตถุนอกจากจะช่วยปรับสภาพเนื้อดินให้ดีขึ้นแล้วยังพบว่ามีธาตุอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อการเจริญเติบโตของไม้กระถางคือเป็นปุ๋ยโดยตรงกับพืช แต่อาจจะไม่มากเหมือนปุ๋ยเ ค มีก็ตาม
ดินปลูกที่ดีสำหรับไม้กระถางต้องคงทนมีอายุการใช้งานได้นานไม่สลายหรือยุบตัวเร็วดินปลูกที่มีส่วนผสมของเปลือกถั่ว แกลบ เปลือกไม้แห้ง กาบมะพร้าว จะอยู่ได้นานกว่าดินที่มีส่วนผสมจากใบไม้ผุ ฟางข้าวหรือหญ้าแห้ง
เรียบเรียงโดย ธรรมะเกษตรก้าวหน้า