สูตร ปุ๋ยที่เกษตรกรไทยใช้กันมากในขณะนี้คือ ปุ๋ยยูเรีย ไม่ว่าจะเป็นนาข้าวหรือพืชไร่ต่างๆ ล้วนแต่ใช้ปุ๋ยเคมีทั้งนั้น ทางกลุ่มวิทยากรโรงเรียนชาวนา อ.เชียงแสนกล่าวว่าปัจจุบันปุ๋ยยูเรียมีการนำเข้าครั้งหนึ่งเป็นหลายพันล้านบาท เพื่อมาใช้ในการเกษตร ซึ่งยูเรียเหล่านั้นนับว่าเป็นสารเคมีที่ผลิตมาจากส่วนที่เหลือจากการผลิตน้ำมันปิโตรเลี่ยม และยูเรียที่เป็นสารเคมีเวลาใช้ไปนานๆจะมีสารที่ตกค้างอยู่เป็นสารไนไตรท์ เมื่อสารตัวนี้เข้าสู่รางกายมากๆจะทำให้ไตเราไม่ทำงาน เมื่อไตเราผิดปกติก็จะทำให้โรคอื่นๆตามเข้ามาเป็นต้น ซึ่งแนวทางเกษตรอินทรีย์เราไม่มีการใช้สารเคมีอยู่แล้ว แต่เราก็ต้องการให้ข้าว-พืชต่างๆสีเขียวงามเหมือนใส่ปุ๋ยยูเรีย
จึงมีการคิดค้น สูตรปุ๋ยยูเรียที่มีคุณสมบัติเทียบเท่าปุ๋ยยูเรีย(46-0-0)ที่เกษตรกรใช้อยู่ในปัจจุบัน โดยการนำเอาวัตถุดิบต่างๆในชุมชนที่มีคุณสมบัติมากจนน่าทึ่ง ซึ่งคุณสุกัญญา เจริญพร ผู้ก่อตั้งโรงเรียนชาวนาอาณาจักรโยนกล้านา(โรงเรียนชาวนาป่าสักน้อย)ต.ป่าสักน้อย อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ได้ให้ข้อมูลกับทีมงานFARMER INFO จ.เชียงรายที่ลงพื้นที่ ด้วยวิธีการผลิตปุ๋ยยูเรียน้ำที่มีวัตถุดิบที่ต้องเตรียมและวิธีการทำดังต่อไปนี้
ส่วนผสมที่ต้องเตรียม
1.ถั่วเหลือง 1 กิโลกรัม
2.สับปะรดทั้งเปลือก 2 กิโลกรัม
3.กากน้ำตาล 3 กิโลกรัม
4.จุลินทรีย์หน่อกล้วย 1 ลิตร
5.น้ำซาวข้าว 10 ลิตร
วิธีการทำสูตรปุ๋ยยูเรียน้ำ บำรุงต้นข้าว
1.นำถั่วเหลืองลงในถังหมัก
2.นำสับปะรดมาสับเป็นชิ้นเล็กๆเอาทั้งเปลือกก่อนลงถังหมัก
3.จากนั้นเอากากน้ำตาล จุลินทรีย์ น้ำซาวด์ข้าวที่เตรียมไว้ผสมลงในถังหมักคนให้เข้ากัน
4.หมักทิ้งไว้ 14 วัน กรองเอาแต่น้ำก็จะได้ปุ๋ยยูเรียน้ำที่ต้องการ
4 คุณสมบัติที่ควรรู้
1.ถั่วเหลืองเป็นพืชตระกูลถั่วที่มีสารไนโตรเจน เมื่อผ่านกระบวนการหมักจะได้กรดอะมิโม-โปรตีนต่างๆที่เป็นปุ๋ยได้ดี
2.สับปะรดทำหน้าที่เป็นเอนไซม์ช่วยย่อยโปรตีนทำให้กรดอะมิโนออกมาจึงทำให้ได้กรดอะมิโนเป็นน้ำปุ๋ยยูเรียที่มีคุณภาพ
3.กากน้ำตาลช่วยเป็นอาหารจุลินทรีย์ทำให้กระบวนการหมักปุ๋ยสมบูรณ์ได้คุณภาพยิ่งขึ้น
4.จุลินทรีย์หน่อกล้วยช่วยเป็นหัวเชื้อย่อยสลายวัถุดิบที่หมักให้ขยายจุลินทรีย์ต่างๆออกมาเป็นปุ๋ยยูเรียน้ำ
5.น้ำซาวข้าวมีวิตามินบีซึ่งช่วยเร่งราก
การนำไปใช้
ปุ๋ยยูเรียน้ำ 2ช้อน ต่อน้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นให้ทั่วต้นกล้า/ข้าวหรือพืชผัก ประมาณ3-7วัน
หมายเหตุ กรณีใช้จำนวนมาก ปุ๋ยยูเรียน้ำ 5ลิตร ต่อน้ำ 200 ลิตร
ประโยชน์ของปุ๋ยยูเรียน้ำบำรุงต้นข้าว
1.ปุ๋ยยูเรียน้ำสูตรนี้เทียบเท่ากับ ปุ๋ยเคมี 46-0-0
2.ปุ๋ยสูตรนี้คุณสมบัติเท่ากับปุ๋ยยูเรีย 2 กระสอบ
3.ช่วยลดต้นทุนการผลิตอย่างเห็นได้ชัด เพราะปุ๋ยยูเรียสูตรนี้ลงทุนไม่ถึง 100 บาท
4.วัตถุดิบหาง่าย เกษตรกรผู้สนใจสามารถผลิตด้วยต้นเองอยู่ได้แบบยั่งยืนตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
5.เหมาะสำหรับเกษตรอินทรีย์ที่ทดแทนการใช้ปุ๋ยยูเรีย
6.ปุ๋ยยูเรียน้ำไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมทำให้ดินร่วนซุย ไม่แน่น ไม่แข็งเหมือนกับใส่ปุ๋ยเรียที่เป็นสารเคมี
7.รากของต้นข้าว-พืชจะงอกหรือเดินได้เร็วขึ้นเนื่องจากได้วิตามินบีจากน้ำซาวข้าวเป็นตัวช่วยดังที่กล่าวมาข้างต้น
**กรณีฉีดพ่นต้นกล้าหรือข้าวนาหว่านที่กำลังเริ่มงอกแตกยอด ให้ใช้ปุ๋ยยูเรียน้ำ 5 ลิตร+จุลินทรีย์หน่อกล้วย 5 ลิตร+ฮอร์โมนไข่ 5 ลิตร ต่อน้ำ 200 ลิตร ฉีดพ่นให้ทั่วนาข้าว ประมาณ 3-7 วัน จะช่วยเร่งการเจริญเติบโตได้ ทำให้ต้นข้าวแข็งแรง ต้านทานโรค รวงใหญ่ น้ำหนักดี โดยที่ไม่ต้องใส่ปุ๋ยเคมีอีกต่อไป