โรครากเน่าโคนเน่า จัดเป็นโรคที่พบกันมากในสวนพืช ผัก ผลไม้ ของชาวไร่ ชาวสวน ไม่ว่าจะเป็น เงาะ ทุเรียน ลองกอง ลางสาด พริก มะเขือ มะนาว แตงกวา ลำไย ปาล์ม ยางพารา ฯลฯ ซึ่งนำมาซึ่งความสูญเสียรายได้และผลผลิตของเกษตรเป็นอย่างมาก
เพราะจัดว่าเป็นโรคที่ทำให้พืชนั้นขาดสารอาหารเพราะระบบรากถูกทำลาย เน่า ถอดปลอก และอาจจะติดเชื้อแบคทีเรียลุกลามเข้าไปในท่อน้ำท่ออาหารจนบางครั้งพืชบางชนิดก็ตายได้อย่างฉับพลันทันทีทั้ง ๆ ที่ความเขียวยังคงอยู่ จนชาวบ้านบางแห่งที่พบโรคนี้ต่างเรียกกันว่า “โรคเหี่ยวเขียว” ซึ่งสาเหตุจริง ๆ อาจจะไม่เกี่ยวกับเชื้อราโรคพืชที่ก่อให้เกิดโรครากเน่าโคนเน่าแต่ก็ถือว่าเป็นเหตุที่ต่อเนื่องกันได้
สาเหตุของโรครากเน่าโคนเน่า
เกิดจากเชื้อราไฟท้อฟเธอร่า(Phytophthora) เชื้อรากลุ่มนี้ ปกติจะอาศัยอยู่ในดินอยู่แล้ว เวลาที่ต้นพืชที่ปลูกอ่อนแอหรือไม่มีภูมิคุ้มกันโรค เชื้อราไฟท้อฟเธอร่าก็จะเข้ามาทำลายทันที สังเกตว่าหากพืชชนิดนั้น
เป็นโรครากเน่าโคนเน่า จะไม่พบการระบาดทั่วทั้งแปลง แต่จะพบบางต้นเท่านั้นที่เป็นโรค และจากนั้นจึงค่อยๆลุกลามไปยังต้นข้างเคียง แสดงให้เห็นว่า เชื้อราไฟท้อฟเธอร่า จะเข้าทำลายต้นที่อ่อนแอและมีภูมิคุ้มกันต่อโรคต่ำสุดก่อน แต่ถ้าดูแลให้พืชแข็งแรงและมีภูมิคุ้มกันที่ดีอยู่ตลอดเวลาแล้ว อัตราการเกิดโรครากเน่าโคนเน่าก็จะลดต่ำลงตามไปด้วย
วิธีแก้โคนเน่า-รากเน่า
วัสดุ-อุปกรณ์ :
1 ใช้ขี้วัว จำนวน 5 กก.
2 รำละเอียด จำนวน 2 กก
3 พ.ด.3 จำนวน 1 ซอง (ติดต่อขอรับได้ที่กรมพัฒนาที่ดิน)
4 น้ำเปล่า จำนวน 5 ลิตร
5 ถุงพลาสติกหรือกระสอบ
6 ปุ๋ยหมัก
คุณสมบัติของสารเร่ง พด.3 ป้องกันและควบคุมการเจริญของเชื้อสาเหตุโรคพืชเศรษฐกิจหลายชนิด ได้แก่
1 โรครากและโคนเน่าของไม้ผลและไม้ยืนต้น เช่น ทุเรียน ส้ม และยางพารา เป็นต้น
2 โรคเน่าคอดินและลำต้นเน่าของพืชไร่ เช่น อ้อย มันสำปะหลัง สับปะรด ข้าวโพด พืชเส้นใยและพืชตระกูลถั่ว
3 โรคเน่าและเหี่ยวของพืชผักและไม้ดอกไม้ประดับ เช่น พริก มะเขือเทศ แตง กะหล่ำปลี เบญจมาศ และมะลิ เป็นต้น
4 ช่วยแปรสภาพแร่ธาตุในดินให้อยู่ในรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
วิธีทำจุลินทรีย์ควบคุมโรครากเน่า-โคนเน่า
ใช้ขี้วัว 5 กก.ผสมกับรำละเอียด 2 กก. ใส่ในถุงพลาสติกคลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นละลาย พ.ด.3 (1 ซอง) ในน้ำ 5 ลิตร คนนาน 5 นาที แล้วนำไปผสมคลุกเคล้ากับส่วนผสมวัสดุให้ได้ความชื้น 60% รัดปากถุงไว้ ตั้งทิ้งไว้บนพื้นปูน ไม่ให้ถูกแดดและฝนนาน 7-10 วัน จะได้หัวเชื้อจุลินทรีย์ นำไปผึ่งให้แห้งในที่ร่ม เก็บใส่ถุงมัดปากใส่ถังพลาสติกเก็บไว้ใช้
วิธีนำหัวเชื้อไปใช้งาน
ใช้เชื้อจุลินทรีย์ที่ได้ 2 ขีด ต่อการขยายเชื้อในปุ๋ยหมัก 100 กก. นำไปใส่โคนต้นไม้ จะช่วยป้องกันโรครากเน่าโคนเน่าของพืชได้
ที่มา :ศูนย์ทางด่วนข้อมูลการเกษตร *1677
เรียบเรียงโดย ธรรมะเกษตรก้าวหน้า