มะม่วงปลูกได้ทุกภาคก็จริง แต่ทว่าผลผลิตและรสชาติในภาคกลางรู้สึกว่าจะได้เปรียบกว่าภาคอื่น ๆ โดยเฉพาะในท้องที่จังหวัดฉะเชิงเทรา อันเป็นแหล่งปลูกมะม่วงมาช้านานและมีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของประเทศ
โดยปกติมะม่วงจะตกดอกออกช่อในเดือนธันวาคม ผลจะแก่ในราวปลายเดือนมีนาคมต่อต้นเดือนเมษายนของทุกปี บางปีก็ตก บางปีออกช่อติดผลมาก แต่ก็ร่วงหล่นภายหลัง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์ของต้นและสภาพแวดล้อมต้องบอกเลยว่า “มะม่วง” เป็นผลไม้ที่หากินได้ง่ายมากๆในบ้านเรามีหลายสายพันธุ์หลายรสชาติทั้งเปรี้ยวหวานมันทานได้ทั้งแบบสุกและดิบเป็นผลไม้สุดโปรดของใครหลายคน เป็นที่นิยมกันอย่างแพร่หลาย
จนมีการพัฒนาสายพันธุ์เพื่อขายได้ราคาสูงขึ้นและมีการส่งออกขายยังต่างประเทศอีกด้วยและในเรื่องของประโยชน์นั้นก็เรียกได้ว่าไม่น้อยไปกว่าผลไม้นอกราคาแพงๆ เลย
ประโยชน์ของมะม่วงที่เราเห็นเป็นประจำก็คงจะไม่พ้นการนำมารับประทานเป็นผลไม้สดทั้งดิบและสุกหรือมีการไปทำเป็นอาหารว่างต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น มะม่วงกวน มะม่วงแก้ว มะม่วงแช่อิ่ม มะม่วงน้ำปลาหวาน ข้าวเหนียวมะม่วง พายมะม่วงและนำไปใช้ประกอบอาหาร เช่น ใส่น้ำพริก ยำ ส้มตำ ส่วนยอดอ่อนหรือผลอ่อนก็สามารถนำมาประกอบอาหารแทนผักได้ด้วย
วันนี้เราก็มีสาระดีๆ มานำเสนอให้เพื่อนๆได้ดูกัน นั้นก็คือวิธีการบังคับมะม่วงให้ออกตามจุดต่างๆของลำต้นได้เป็นไอเดียแบบใหม่ที่ใครหลายๆคนยังไม่รู้จักมากนัก
วิธีทำมะม่วงให้ออกตามจุดที่เราต้องการ
เมื่อใบอ่อนที่แตกออกมาใหม่เริ่ม “แผ่กาง” ให้เด็ดทิ้ง (เด็ดด้วยมือ) ทั้งหมดเด็ดใบอ่อนทิ้งแล้ว เริ่มบำรุงทางใบด้วยสูตรสะสมตาดอก 1-2 รอบ ห่างกันรอบละ 5-7 วัน ช่วงนี้งดการให้น้ำทางรากเด็ดขาด
สะสมตาดอกครบกำหนดแล้ว ให้เปิดตาดอกด้วย “ฮอ ร์ โ ม น ไข่ + 13-O-46 + ไธโอยูเรีย” (ฮอร์โ มนไข่สูตรสเปน) 2-3 รอบ ห่างกันรอบละ 5-7 วัน ผลรับเมื่อไม่มี “ตุ่มตา” ที่ซอกใบปลายยอด เนื่องจากถูกเด็ดใบทิ้งแล้ว และพัฒนาขึ้นมาใหม่ไม่ทัน ต้นจะพัฒนาตาที่อยู่ใต้เปลือกบริเวณโคนกิ่ง (กิ่งแก่) หรือใต้เปลือกบริเวณลำต้นขึ้นมาแล้วกลายเป็นตุ่มตาที่มีดอกออกมาได้แทน
หลักการและเหตุผล
มะม่วงเป็นไม้ผลประเภทออกดอกติดผลที่โคนใบปลายกิ่ง ผลจากการบำรุงด้วยสูตรสะสมอาหารเพื่อการออกดอก (สะสมแป้งและน้ำตาล) แล้วปรับ C/N เรโช ไม่ประสบความสำเร็จ กล่าวคือ ถ้าปรับ C/N เรโชแล้ว N ยังมากกว่า C (อาจเป็นเพราะ N จากน้ำฝน) เมื่อเปิดตาดอก มะม่วงต้นนั้นจะออกเป็นใบอ่อนแทนออกเป็นดอก
ผลจากการให้อาหาร กลุ่มสร้าง C ที่เคยให้ไว้เมื่อครั้งบำรุงด้วย สูตรสะสมตาดอกนั้น แม้มะม่วงต้นนั้นจะแตกใบอ่อนออกมา แต่สารอาหาร กลุ่มนั้นบางส่วนยังคงเหลืออยู่ภายในต้น ซึ่งสารอาหารกลุ่มนี้ยังพร้อมที่จะส่งเสริมให้มะม่วงออกดอกชุดใหม่ได้จำไว้ว่าใบอ่อนเสมอ ดอกจะเสมอ การดูแลจะง่ายเมื่อเราเห็นช่อดอกเริ่มแทงออกมา
ใครเป็นคนริเริ่มหลักการนี้ครั้งแรก เราก็ได้สืบทราบมาว่า สวนมะม่วงที่ประสบความสำเร็จจากการปฏิบัติบำรุงตามแนวนี้ ได้แก่ สวนมะม่วงน้ำดอกไม้ที่เขาหินซ้อน จ.ฉะเชิงเทรา สวนมะม่วงน้ำดอกไม้-เขียวเสวย-ฟ้าลั่น ที่ อ.ไชโย จ.อ่างทอง ส่วนมะม่วงขาวนิยม ที่บางบอน กทม. และ สวนมะม่วงขาวนิยม ที่ อ.บางแพ จ.ราชบุรีออกดอกติดผลที่โคนกิ่ง ทั้งกิ่งอ่อน กิ่งแก่ กิ่งกลางอ่อนกลางแก่ และกลางลำต้นได้ดอกที่ออกมานี้เมื่อบำรุงตามขั้นตอนปกติ ก็สามารถพัฒนาเป็นผลระดับเกรดเอ ได้เช่นกัน